Bilim İnsanları Neuralink Konusunda Kaygılı
Dünyanın en güçlü insanı Elon Musk, 2020 yılının ağustos ayında sahibi olduğu Neuralink isimli şirket tarafından geliştirilen ‘beyin çipi’ni tanıtmıştı. İnsan beynine implante edilebilen beyin-bilgisayar arayüzleri geliştiren şirket, v.09 aygıtı ile insanlığın geleceği için ‘çığır açıcı’ gelişmelere ön ayak olmayı ve birçok tıbbi mevzuya tahlil getirebilmeyi umuyor.
2021 başlarında aygıtın bir maymun üzerinde de başarılı olduğu belirtilen aygıt hakkında geçtiğimiz günlerde yeni gelişmeler yaşanmıştı. Bizim de sizlere aktardığımız bu haberde şirketin, beşerli deneyleri yürütecek uzmanlar için iş ilanı açtığı belirtilmiş ve klinik deneylerin yakında başlayabileceği aktarılmıştı. Fakat birçok bilim insanı, Musk’ın bu planı ile ilgili tasalarını lisana getirmeye başladı.
‘Teknoloji hakkında gereğince açıklama yok’
Gelen haberlere nazaran kimi bilim insanları, Musk’ın insan beynine çip yerleştirme amaçları konusunda kaygılı. Uzmanlar, deneylere katılacak olan iştirakçilerin için bu şekil teknolojilerin kıymetli riskler doğurabileceğini düşünüyor. Wiconsin-Madison Üniversitesi’nden Dr. Karola Kreitmair de bu insanlardan biri.
Kreitmeir çip ile ilgili yaptığı açıklamalarda, “Bu cins bir teknolojinin kullanılabilir hâle gelmesi sonucunda oluşabilecek tesirler hakkında kâfi kamuoyu söylemi olduğunu düşünmüyorum. Kâr hedefi güden şirketlerin bu stil hedefleri konusunda biraz şüpheliyim. Umarım hakikaten insanlara yardım etmek istiyorlardır” sözlerine yer vererek kanılarını aktardı.
‘Ticari çıkarlar için sömürülebilir’
Neuralink’in hedefi felç üzere nörolojik hastalıkların üstesinden gelebilen bir teknolojiyi insanlığa sunmak. Fakat Elon Musk, bu teknolojinin çok daha ileri düzeye ulaşabileceğini ve makineler tarafından geride bırakılmamak için beşerler ve yapay zekâ ortasında ‘ortak bir hayat’ oluşturulabilmesini umuyor.
Uzmanlar da Neuralink’in bu gayeleri konusunda başlarında soru işaretleri olduğunu aktarıyor. New York’ta bulunan SUNY Upstate Üniversitesi’nden Dr. Syd Johnson da bu hedefler ile ilgili, “Şayet hakikaten felçli bireyler için geliştirilmesi isteniyorsa, pazarın çok küçük olduğu, fiyatların da kıymetli olduğu unutulmamalıdır. Bu stil niş eserler, ticari karlar için sömürülüp kullanılma riskine sahip” sözlerini kullandı.
Etik telaşlar ortaya çıkabilir
The Daily Beast isimli internet sitesine demeçler veren öteki bilim insanları ise projeden temkinli bir halde umutlu olduklarını; lakin Musk ve şirketin şimdi ele almadığı bahisler olduğunu söz etti. Bir klinik deney iştirakçisinin fikrini değiştirip çıkmak isteyebileceğini aktaran uzmanlar, karşıt giden durumlar için gereken teknolojinin mevcut olmama ihtimaline vurgu yaptı.
Bunun yanı sıra uzmanlar, çipler insanların beynindeyken Neuralink şirketinin iflas etmesi durumunda neler olacağını da sorguladı. Şirketin bir öbür kuruluşa satılırsa müşteri datalarının ne olacağı da uzmanların endişelendiği mevzular ortasında yer aldı. Ayrıyeten implante edilebilen bu aygıtların ne kadar mühletle beyinde durabileceği, gerekli güncellemelerin tüm insanlara sağlanıp sağlanamayacağı da gelen yorumlar ortasında yer aldı.
Son olarak, şayet teknoloji istenilen düzeye ulaşırsa oluşabilecek etik dertlerin da altı çizildi. Dr. Kreitmair, çipin tıp konusunda işe yarama ihtimalinin bulunduğunu; lakin ileride bu aygıtı kullanarak birtakım makus emelli insanların, aygıtı kullanarak ferdî bilgilere erişme üzere korkutucu atılımlar yapabileceğini aktardı. Farklı bilim insanları da bu teknolojinin hükümetler ve şirketler üzere yerler tarafından kullanılabileceğini ve ‘özgürlüğün son kalesi’ olarak tanımlanan beynimizi kısıtlayabileceğini kaydetti.
